ABD, 50 yılın ardından Ay’a inecek ilk aracını fırlattı: İşte video

United Launch Alliance (ULA) yeni Vulcan Centaur roketini bugün TSİ 10:18’de Cape Canaveral’dan başarıyla fırlattı. Bu fırlatma ABD için oldukça özel zira, ABD’nin 50 yılı sonra ilk kez Ay’a geri dönüşüne işaret ediyor. Roket, özel uzay teknolojisi girişimi Astrobotic tarafından inşa edilen Peregrine iniş aracını ve çeşitli bilim yüklerini taşıyor.

ABD, 50 yıl sonra Ay için ilk iniş aracını fırlattı

Mürettebatsız Peregrine Mission One fırlatması, NASA‘nın Commercial Lunar Payload Services (CLPS) programı kapsamında uçacak bir dizi görevin ilki oldu. NASA, bu program kapsamında ajansın bilimsel ekipmanlarını uzaya taşımaları için özel şirketlere ödeme yapıyor. Ajans bu şekilde yüklü miktarda tasarruf sağlamayı amaçlıyor.

NASA, Astrobotic’e, Peregrine iniş aracı için 108 milyon dolar ödedi. Bu araç, su buzunu tespit etmek ve radyasyon seviyelerini ölçmek için kullanılacak beş NASA yükünü Ay’a taşıyacak. Özellikle su deneyleri, NASA’nın Ay’da uzun vadeli insan varlığı kurmayı amaçlayan Artemis programı için önemli. Bu arada NASA, Apollo programı için 25,8 milyar dolar harcamıştı.

Ay’a iniş 23 Ocak’ta

Fırlatma, ULA (Boeing ve Lockheed Martin ortak girişimi) tarafından inşa edilen ve şirketin eski Altas V ve Delta IV roket tasarımlarının yerini alacak olan Vulcan Centaur ağır sınıf itici roketinin ilk uçuşu olarak gerçekleştirildi. Bu roketin kargosu olan Peregrine Mission One iniş aracı aynı zamanda 1972‘deki Apollo 17 fırlatmasından bu yana Ay’ın yüzeyine giden ilk ABD uzay aracına işaret ediyor. Her şey beklendiği gibi giderse Peregrine Mission One, 23 Şubat’ta Ay yüzeyine iniş yapacak. Eğer araç başarılı bir şekilde iniş yaparsa Ay’ın yüzeyine inen ilk ticari görev olacak.

Ancak ABD, Ay’a inen ilk özel görev kategorisinde kendi içerisinde bir yarış da veriyor. Intuitive Machines şirketinin SpaceX Falcon 9 ile Cape Canaveral’dan fırlatacağı mürettebatsız IM-1 görevinin, ULA görevinden bir gün önce, 22 Şubat’ta iniş yapması ve özel bir uzay yarışının fitilini ateşlemesi bekleniyor.

Başka yükler de gönderildi

Peregrine iniş aracındaki diğer yükler arasında sanat eserleri ve dünyanın dört bir yanındaki çocuklardan 185.872 mesaj yer alıyor. Bunlara ek olarak Carnegie Mellon Üniversitesi ekibi tarafından inşa edilen bir Ay gezgini de yer alıyor. Ekip ayrıca Dünya’dan müzik örnekleri, şiirler ve görüntüler içeren bir zaman kapsülü de gönderiyor. Astrobotic’in iniş aracı tasarımı bu görevlerde özel yüklerin gönderilmesine de olanak sağlıyor. Çok sayıda şirket bu fırsatı kullanarak, üzerine özel bir şifreleme anahtarı kazınmış fiziksel bir Bitcoin parçası, öğrenci çalışmaları, romanlar ve Everest Dağı’nın bir parçası gibi öğeler gönderiyor. Uzay anıt şirketleri de bu görevle Star Trek oyuncularının küllerini ve yaratıcısı Gene Roddenberry’nin DNA örneklerini gönderdi.